Spondyloartroza - zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa polegają na zbyt wczesnym zużyciu tkanek tworzących funkcjonalne połączenia kostnych elementów kręgosłupa, czyli krążków międzykręgowych (spondyloza, spondylosis deformans) oraz drobnych stawów międzykręgowych (właściwa spondyloartroza, spondyloarthrosis deformans).

 

Przyczyny i objawy

Najczęściej postacie te występują równocześnie. Proces zwyrodnieniowy może występować w odcinku:

  • szyjnym
  • piersiowym
  • lędźwiowym

 

Ponieważ schorzenie to w znacznym stopniu jest związane z procesem starzenia najczęściej występuje w osób w podeszłym wieku, jednak stwierdza się je także u niemal ¼ osób do 40 roku życia.

 

Czynniki wpływające na rozwój spondyloartrozy

  1. Wśród czynników predysponujących do rozwoju zmian zwyrodnieniowych najczęściej wymienia się:
  • przebyte urazy w obrębie kręgosłupa
  • długotrwałe przebywanie w niefizjologicznych pozycjach (np. w pracy)
  • brak aktywności fizycznej

       2. Zmiany zwyrodnieniowe mogą powstawać także w przebiegu różnych chorób, głównie takich jak:

  • boczne skrzywienie kręgosłupa
  • kręgozmyk
  • krzywica
  • choroba Scheuermanna
  • choroba Forestiera
  • reumatoidalne zapalenie stawów RZS
  • zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ZZSK

 

Przebieg spondyloartrozy

Na skutek zużycia i dehydratacji, czyli odwodnienia, krążki międzykręgowe:

 

  1. Tracą swą sprężystość
  2. Ich środkowa część ulega zapadnięciu, a część zewnętrzna, otaczająca jądro miażdżyste uwypukla się.
  3. Zwiększenie nacisku na brzegi chrzęstnych blaszek tworzących powierzchnie stawowe sąsiadujących ze sobą kręgów, wywołane zapadnięciem części kręgów, przez co dochodzi do przerostu kości w tym miejscu i wytworzenia się tzw. osteofitów, czyli wyrośli kostnych widocznych na zdjęciu radiologicznym.
  4. Jeśli osteofity występują na bocznej i przedniej części kręgów nie dają objawów bólowych, jeśli natomiast tworzą się na ich tylnej części, czyli od strony kanału kręgowego mogą go zwężać i drażnić znajdujący się w kanale kręgowym rdzeń kręgowy oraz korzenie nerwowe.
  5. Dodatkowo dochodzi do przerostu więzadeł kręgosłupa i torebek stawowych, co powoduje jeszcze większe zwężanie, a nawet zarastanie kanału kręgowego.

 

W zaawansowanej postaci dochodzi do powstania niestabilności oraz zniekształceń kręgosłupa.

 

zwyrodnienie-kregoslupa-osteoartroza.jpg

Rys.1 Spondyloartroza - osteoartroza stawów kregosłupa

 

 

Rozwój choroby początkowo jest niedostrzegalny. Gdy proces zwyrodnieniowy jest już zaawansowany pojawia się:

 

  • ból
  • ograniczenie ruchomości konkretnego odcinka kręgosłupa
  • uczucie tzw. porannej sztywności

 

Ból występuje szczególnie na skutek długotrwałego przyjmowania wymuszonej pozycji ciała, po wzmożonym wysiłku lub podczas wykonywani konkretnych ruchów, np. skłonu.

 

Bóle te mogą nasilać się na skutek zmian pogody oraz ruchu, ustępują lub słabną w spoczynku. Jest to cecha różniąca ból spowodowany zmianami zwyrodnieniowymi od bólu pleców mających inną przyczynę. Ból wywołany uciskiem na korzenie nerwowe ma charakter promieniujący. Objawy te są dość ogólne, jednak w zależności od odcinka kręgosłupa objętego procesem zwyrodnieniowym obraz chorego może znacznie się różnić.

 

Rodzaje spondyloartrozy w zależności od umiejscowienia

  1. Spondyloartroza szyjnego odcinka kręgosłupa (spodnyloarthrosis cervicalis) występuje najczęściej u osób po 50 roku życia. Na skutek ucisku lub podrażnienia korzenia nerwowego zwykle na wysokości C5-C6 lub C6-C7 pojawia się ból karku zwykle promieniujący wzdłuż kończyn górnej, któremu towarzyszyć mogą zaburzenia czucia, a nawet niedowłady mięśni kończyny górnej. Wraz z rozwojem zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego kręgosłupa dojść może także do ucisku na tętnice kręgowe oraz zmian ukrwienia mózgu, co objawia się występowaniem napadowych bólów głowy, zawrotów głowy, zaburzeniami równowagi, oczopląsem lub szumem w uszach.
     
  2. Zmiany zwyrodnieniowe piersiowego odcinka kręgosłupa (spodnyloarthrosis thoracalis s. dorsalis) charakteryzują się występowaniem tępych, rozlanych bólów pleców, zazwyczaj niezbyt nasilonych, umiejscowionych najczęściej na szczycie bocznego skrzywienia kręgosłupa lub powstałych na skutek przebiegu takich chorób jak krzywica czy choroba Scheuermanna. Czasami występować mogą także nerwobóle międzyżebrowe.

 

Zmiany zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa najczęściej lokalizują się w odcinku lędźwiowym, co klinicznie nazywane jest spondyloartrozą lędźwiowego odcinka kręgosłupa (spodnyloarthrosis lumbalis). Jednostka ta najczęściej występuje u mężczyzn, wykonujących ciężką pracę związaną z podnoszeniem ciężkich przedmiotów, jednak z racji obciążeń jakim poddawany jest lędźwiowy odcinek kręgosłupa (zwłaszcza podczas podnoszenia z ziemi ciężaru z pozycji z wyprostowanymi kolanami) może ona występować także u innych osób.

 

Zmiany zwyrodnieniowe lędźwiowego odcinka kręgosłupa obserwuje się u co czwartej osoby po 40 roku życia. Jednak należy pamiętać, iż widoczne na zdjęciu radiologicznym zmiany, nie zawsze muszą dawać objawy bólowe.

 

https://www.zdro-vita.pl/hyalutidin-hc-aktiv-2x500-ml.html

 

Pacjenci ze spondyloartrozą lędźwiowego odcinka kręgosłupa najczęściej skarżą się na bóle krzyża, które często powodują dolegliwości promieniujące do kończyn dolnych, osłabienie mięśni na skutek podrażnienia lub ucisku korzeni nerwowych lub rdzenia kręgowego. Ból kręgosłupa najczęściej promieniuje do pośladka lub wzdłuż kończyny dolnej aż do stopy. Obserwuje się także nadmierne, obronne napięcie mięśni przykręgosłupowych oraz spłaszczenie lordozy lędźwiowej. Czasami występują także objawy o typie mrowienia lub drętwienia.

 

U niektórych chorych ze spondyloartrozą występuje także proces zapalny innych narządów, najczęściej tęczówki oczu (iritis), które powoduje ból i zaczerwienienie oczu.

 

Spondyloartroza (artroza kręgosłupa), jak każdy proces zwyrodnieniowy ma charakter postępujący, nie można go zatrzymać, ale można spowolnić jego przebieg i łagodzić spowodowane nim skutki.

 

Autor

mgr Monika Musialik-Skinderowicz

Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach kierunku Fizjoterapia.

 

Tags:

Zobacz również:

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

ZZSK - Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (spondyloarthritis ankylopoetica) zwane jest także chorobą Bechterewa lub chorobą Pierre-Marie-Strumpla i Lorraina. Jest to postępująca, przewlekła choroba...

Spondyloza a spondyloartroza

Spondyloza i spondyloartroza to dwa pojęcia określające zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów międzykręgowych. Sprawdź różnice pomiędzy tymi jednostkami chorobowymi.

Spondyloartropatie - choroby reumatyczne

Spondyloartropatie to ogólna nazwa obejmująca grupę chorób reumatycznych, w przebiegu których dochodzi do zapalenia stawów kręgosłupa oraz stawów obwodowych. Sprawdź czym się objawiają i jakie są ich przyczyny.

Jak dbać o zdrowe stawy?

Uporczywe dolegliwości stawów to bardzo powszechny problem współczesnej cywilizacji. Nieaktywny tryb życia, przeciążenia fizyczne oraz niezdrowa dieta to częste przyczyny występowanie dolegliwości stawów. Aby im zapobiec, należy dbać o kondycję stawów od najmłodszych...
Używamy plików cookies aby ułatwić Ci korzystanie z naszych stron www, do celów statystycznych oraz reklamowych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci Twojego urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zmienić ustawienia przeglądarki tak, aby zablokować zapisywanie plików cookies. Więcej informacji znajdziesz w naszej polityce prywatności.