Stawy dłoni i palców - budowa

Codziennie ich używasz, codziennie pomagają Ci w każdej czynności. Zbudowane z drobnych stawów, kości i więzadeł razem tworzą dwie pomocne dłonie bez krótych ciężko się obejść. Poznaj ich budowę i funkcje, a także dowiedz się więcej o profilaktyce. 

 

Ręka składa się zwykle z 27 kości i można wyróżnić trzy odcinki:

  • nadgarstek
  • 5 kości śródręcza
  • palce

Kości nadgarstka

Kości nadgarstka ułożone są w dwa szeregi: 

  • bliższy
  • dalszy

Każdy tworzą 4 kości. 

 

Szereg bliższy, czyli proksymalny, tworzą kości:

  • łódeczkowata
  • księżycowata
  • trójgraniasta
  • kość grochowata (leżąca na niej od strony dłoniowej)

 

Szereg dalszy tworzą kości:

  • kość czworoboczna większa
  • czworoboczna mniejsza
  • główkowata
  • kość haczykowata 

 

Mechanika ręki jest dość specyficzna. Jeżeli jedna kość zaczyna źle funkcjonować odbija się to automatycznie na mechanice kości pozostałych.

 

budowa-stawow-dloni-i-palcow.jpg

Stawy ręki

Ręka zawdzięcza swą ruchomość wielu stawom, do których należą:

  • staw promieniowo-nadgarstkowy - jest stawem elipsoidalnym utworzonym przez połączenie kości promieniowej z bliższym rzędem kości nadgarstka. Wzmocniony jest więzadłem promieniowo-nadgarstkowym.
    Jego funkcja to hamowanie ruchów odwodzenia łokciowego ręki.
  • staw śródnadgarstkowy - to połączenie kości nadgarstka.
    Możliwe ruchy to: zgięcie dłoniowe i grzbietowe, odwodzenie promieniowe i łokciowe obwodzenie.
  • połączenia stawowe szeregu bliższego kości nadgarstka
  • połączenia stawowe szeregu dalszego kości nadgarstka
  • stawy nadgarstkowo - śródręczne i międzyśródręczne - są stawami płaskimi o minimalnej ruchomości. Wyjątkiem jest staw kciuka, w którym możliwe są ruchy odwodzenia i przywodzenia, przeciwstawienia,  odprowadzenia i obwodzenia.
  • stawy palców ręki - są stawami kulistymi, w których ruch obrotowy jest niemożliwy

Kilka słów o więzadłach dłoni

Dłonie składają się z kilku więzadeł które odpowiadają za konkretne ruchy jakie możemy wykonywać. 

  1. Więzadło poboczne promieniowie nadgarstka - jest stosunkowo krótkie, ale za to mocne. 
    Funkcje: hamowanie ruchów odwodzenia łokciowego ręki
  2. Więzadło poboczne łokciowe nadgarstka - te z kolei jest dłuższe, ale i znacznie słabsze od więzadła promieniowego nadgarstka. 
    Funkcje: hamuje ruchy odwodzenia promieniowego ręki
  3. Więzadło dłoniowe promieniowo nadgarstkowe - szerokie i bardzo mocne.
    Funkcje: hamuje ruch zgięcie grzebietowego i odwracania ręki
  4. Więzadło grzebietowe promieniowo-nadgarstkowe - mniej regularne i nieco słabsze od poprzedniego
    Funkcje: ogranicza ruch zgięcia dłoniowego i nawracania
  5. Więzadło łukowate dłoniowe nadgarstka - tworzy go połączenie części więzadła dłoniowego promieniowo -nadgarstkowego z więzadłem dłoniowym łokciowo-nadgarstkowym
    Funkcje: hamowanie ruchów zgięcia grzbietowego
  6. Więzadło łukowate grzbietowe nadgarstka - biegnie tylko i wyłącznie między kośćmi nadgarstka 
    Funkcje: hamowanie ruchów zgięcia dłoniowego i odwodzenia

 

Uwaga!

Więzadła: śródręczne dłoniowe, grzebietowe i międzykostne mają za zadanie wzmacniać torebki stawów międzyśródręcznych.

 

Najczęstsze schorzenia ręki

Choroba zwyrodnieniowa w obrębie ręki dotyczy:

  • stawu promieniowo - nadgarstkowego
  • stawu nadgarstkowo - śródręcznego kciuka
  • stawów międzypaliczkowych

 

Zmiany zwyrodnieniowe w okolicy stawu promieniowo-nadgarstkowego najczęściej rozwijają się w wyniku urazów tej okolicy. Zmiany zwyrodnieniowe objawiają sie w postaci guzków Heberdena umiejscowionych na grzbietowo - bocznej powierzchni palców II - V stawów międzypaliczkowych dalszych.

 

Guzki w okolicy stawów międzypaliczkowych bliższych to guzki Boucharda.

 

Zwichnięcia stawów palców ręki to przede wszystkim zwichnięcia w stawach międzypaliczkowych bliższych, które powstają na skutek urazu powodującego przerost stawu. Zwichnięcie stawów powoduje min.:

  • silny ból stawów
  • obrzęk stawów
  • krwiak
  • zniekształcony wygląd zwichniętego stawu

 

Reumatoidalne zapalenie stawów obejmuje najczęściej symetrycznie nadgarstki i stawy ręki do międzypaliczkowych bliższych włącznie. Schorzeniu towarzyszy ból, stan zapalny i deformacje, ograniczenie ruchliwości, następnie niszczenie stawów, a nawet zanik mięśni.. To choroba autoimmunologiczna. Najczęściej atakuje osoby 30-, 40-letnie, lecz także i starsze, przede wszystkim kobiety, które chorują czterokrotnie częściej niż mężczyźni.

https://www.zdro-vita.pl/hyalutidin-hc-aktiv-2x500-ml.html

Przykurcz Dupuytrena. Występuje przykurcz palców w pozycji zgięciowej, któremu współtowarzyszy guzkowe zgrubienie powięzi dłoniowej. Jest to schorzenie dość często występujące u mężczyzn obejmujące zazwyczaj 4 i 5 palec dłoni. Charakterystyczne są włókniste guzki w obrębie powięzi dłoniowej. Jest to schorzenie o etiologii genetycznej, częstsze u osób starszych.

 

 

przykurcz-dupuytrena.jpg
 

Czy stawy dłoni można ćwiczyć?

Można i to bardzo łatwo. Często poleca się np. ćwiczenia z piłeczką polegająca na ugniataniu jej oba rękami, przekładaniu jej między palcami lub zgniataniu w jednej dłoni.

 

Kolejnym ćwiczenie - połóż dłoń i przedramię na stole, nie odrywając nadgarstka od stołu przesuwaj palce w kierunku nadgarstka. Przesuń palce w przód aby były proste. Przy zginaniu z dłoni powinien utworzyć się charakterystyczny daszek. Powtarzaj to ćwiczenie co najmniej 20 razy dla każdej dłoni.
 

Systematyczne wykonywanie ćwiczeń, zwłaszcza kiedy już zdiagnozowano zwyrodnienia lub RZS przyczyniają się do znacznej poprawy stanu zdrowia. Bez ruchu mięśnie słabną i powstają przykurcze a ból się nasila. 

 

Autor

Magda Łazarska, mgr fizjoterapii

 

Zobacz również:

Zespół cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka występuje częściej u kobiet i jest najczęstsza neuropatią uciskową. Dolegliwości przeważnie dotyczą ręki dominującej.

Najlepszy preparat na stawy dłoni i palców

Nadmierne zgięcie nadgarstka lub nienaturalne wygięcie dłoni spowodowane długą pracą na komputerze może wywołać mocny ból nadgarstka. Jeżeli odczuwają Państwo uciążliwe dolegliwości stawów dłoni oraz palców, należy jak najszybciej...

Pierwsze objawy choroby reumatycznej

Na choroby reumatyczne cierpi prawie co czwarty Polak. Konsekwencją nieleczonych chorób reumatycznych może być trwałe inwalidztwo, a nawet skrócenie życia o 10 lat.* W obliczu tych konsekwencji, bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie choroby...
Używamy plików cookies aby ułatwić Ci korzystanie z naszych stron www, do celów statystycznych oraz reklamowych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci Twojego urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zmienić ustawienia przeglądarki tak, aby zablokować zapisywanie plików cookies. Więcej informacji znajdziesz w naszej polityce prywatności.