Czy stres może negatywnie wpływać na kondycję stawów? Sprawdź jak wygląda przebieg reakcji stresowej u osób chorych i zdrowych, a także jakie wywołuje on skutki w układzie immunologicznym. Zobacz w jaki sposób stres wpływa na postęp choroby reumatyczne i dlaczego osoby cierpiące na dolegliwości stawów powinny unikać sytuacji stresowych.
Definicji oraz rodzajów stresu jest wiele. Najczęściej wyróżniamy dwa rodzaje stresu:
Stres wpływa nie tylko na naszą psychikę, ale także na poszczególne części naszego ciała. Na skutki stresu narażone są przede wszystkim:
Stres zmniejsza także zdolność organizmu do wchłaniania witamin i składników mineralnych z jelit. Jeżeli nasz organizm jest narażony na wystąpienie stresu powinniśmy zadbać o dostarczenie mu odpowiedniej dawki magnezu, który odpowiada za właściwą funkcję mięśnia sercowego. Powinniśmy także wzbogacić naszą dietę w witaminy antyoksydacyjne C i E.
Permanentny stres może wywołać bardzo negatywne skutki w naszym organizmie. Adrenalina jest źródłem chwilowego pobudzenia organizmu i ma działanie przeciwbólowe. Jednakże w dłuższej perspektywie czasu nadmiernie pobudza organizm, serce, mięśnie, układ trawienia oraz układ odpornościowy.
Wiązadła i ścięgna łączą ze sobą mięśnie i stawy. Utrzymujące się przez długi okres napięcie mięśni wywołuje usztywnienie powięzi i ścięgien. Przeciążenia stawów wywołane nadmiernym napięciem mięśni mogą powodować silny ból. Utrzymujące się sytuacje stresowe powodują, że narażamy nasze stawy na stałe napięcia, a tym samym także na osłabienie ich kondycji. Wiele osób nawet nie zauważa, że cierpi nadmierny stres. Przykurczone ramiona, napięte mięśnie twarzy, zaciśnięte zęby to tylko przykładowe objawy stresu.
Przeciążenia emocjonalne mają także negatywny skutek na układ kostny. Nadmierne napięcie mięśni karku i barków może spowodować asymetryczne położenie głowy w stosunku do szyi.
Warto dodać że niewiele osób zdaje sobie sprawę że spięte od dłuższego czasu mięśnie i powięzi powodują rotację poszczególnych części ciała (w lewą lub prawą stronę) a to może być przyczyna bólu, lub ucisku odczuwalnego w kręgosłupie, kolanach, biodrach czy barkach. Długotrwałe spięcie zmusza osobę do "szukania" takiej pozycji ciała, która nie będzie powodowała nieprzyjemnych dolegliwości. Zaczyna wtedy nabierać złe nawyki postawy, a w konsekwencji ta zła postawa ciała może prowadzić do zmian zwyrodnieniowych na przykład kręgosłupa.
Ból ten bardzo może często być wywołany mimowolnym napięciem mięśni. Stres może wywołać także bardzo niebezpieczne dla naszego organizmu choroby z autoagresji. Choroby te powstają na skutek ograniczenia odporności naszego organizmu. Zmniejszenie odporności może być wywołane długo utrzymującym się stresem w naszym codziennym życiu.
U osób chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) wpływ stresu na dalszy rozwój choroby może być ogromny. Chorzy na RZS tkwią w błędnym kole stresu, który z jednej strony może wywołać objawy choroby i spowodować ich zaostrzenie, a z drugiej strony sama choroba jest źródłem stresu.
Czynniki wywołujące stres u chorego na RZS można podzielić na:
RZS to charakterystyczna choroba która z czasem naraża osobę na chroniczny stres. Nie powoduje, to że chory przyzwyczaja się do bólu i ograniczeń związanych postępowaniem choroby, wręcz przeciwnie, przewlekła choroba jest źródłem coraz większego stresu, który powstaje przez uzależnienie chorego od innych osób i postępującą utratę samodzielności, a także długotrwałym stosowaniem różnego rodzaju środków. U chorych cierpiących na RZS i inne choroby zwyrodnieniowe bardzo często diagnozuje się także zaburzenia emocjonalne. Depresja oraz nerwica to najczęściej występujące zaburzenia układu nerwowego. Stres wywołany przewlekłą chorobą reumatoidalną może także ujawniać się w postaci zespołów lękowych, zespołów lękowo-depresyjnych lub zespołów zamroczeniowych.
Dolegliwości bólowe, postępujący przebieg choroby mogą być źródłem stałego stresu. Chory może być poddany działaniu stresu:
Poznanie przyczyn oraz zależności stresowych, wymaga głębszego zrozumienia fizjologii stresu. Reakcja stresowa ma swój początek na poziomie kory mózgowej. Sygnał stresowy jest kierowany z kory mózgowej do układu limbicznego i dochodzi w tym momencie do emocjonalizacji stresu. Organizm ocenia rodzaj stresu - czy ma on pozytywny wpływ na odbiorcę (eustress) czy negatywny (distress). Naturalną reakcją na pojawianie się sygnałów stresowych jest uwolnienie w układzie nerwowym hormonu kortyzolu oraz neurotrasmiterów.
Powyżej opisany proces reakcji stresowej przebiega odmiennie u osób zdrowych i u osób chorych na RZS. Ze względu na upośledzenie osi podwzgórze - przysadka - nadnercza zmniejsza się poziom uwolnionego kortyzolu. Chory na RZS odczuwa ból zdecydowanie silniej, ze względu na dużą wrażliwość dróg przewodzenia bólu.
Badania opublikowane w 2010 r. w książce J. Bugajska 'Psychological stress in rheumatoid arthritis patients: a comparative Polish -German Study. Summary of the current conceptualization of the role of stress in rheumatoid arthritis.' wskazały wiele interesujących aspektów dot. stresu psychologicznego u osób chorych na RZS.
Badania określiły, które czynniki w największym stopniu są źródłem stresu psychologicznego u osób chorych na RZS. Wyniki badań potwierdziły, że jakość życia zarówno w odniesieniu do kondycji fizycznej jak i psychicznej u osób chorych na RZS jest zdecydowanie obniżona.
Poczucie izolacji społecznej wywołało stres u 93% badanych w Polsce oraz 62% badanych w Niemczech. 50% chorych na RZS odczuwało stres związany z brakiem samodzielności i poczuciem bycia ciężarem dla swoich najbliższych. Czynniki, które obniżały poziom stresu o badanych, to m.in. wyższe wykształcenie oraz dobra praca. Wyniki badania są wskazują na konieczność uwzględnienia w procesie leczenia RZS stresu wynikającej z obniżonej jakości życia i zdrowia psychicznego chorych.
Metody radzenia ze stresem, są często określane mianem 'coping'. Wśród najczęstszych metod radzenia sobie ze stresem (Lazarus i Folkman, 1986 r.) wymienić należy:
Odpowiednia psychoterapia u pacjentów będących w zaawansowanym stadium choroby reumatycznej jest niezwykle istotna. Niestety na ból nie można się uodpornić. Chory jednak może nauczyć się żyć w taki sposób aby poprawić swój codzienny komfort. Świadomość, że w momencie silnego bólu chory może uśmierzyć go zażywając odpowiednie środki przeciwbólowe, powoduje, że poziom stresu zmniejsza się jedynie chwilowo. Dlatego też niezwykle istotne jest właściwe dobranie środków farmakologicznych, a przede wszystkim dobór aktywności fizycznej. Aktywność fizyczna jest nieodłącznym elementem w życiu każdego człowieka i niezwykle istotna zwłaszcza w przypadku chorych na RZS i inne choroby zwyrodnieniowe stawów.
Osoby, które chciałyby zmniejszyć poziom stresu związany z długo utrzymującym bólem stawów, powinny wprowadzić do swojej diety skuteczny suplement diety. Wybierz preparat, który nie tylko znacząco łagodzi ból, ale przede wszystkim zwiększa ruchomość stawów, co wpływa bezpośrednio na poprawę komfortu życia. Odpowiedni poziom mazi stawowej niweluje ból i stan zapalny. Jeżeli nie chcesz już dłużej żyć w stresie związanym z postępującymi objawami choroby reumatoidalnej, sięgnij po skuteczny suplement diety na stawy.