Rehabilitacja w Reumatoidalnym Zapaleniu Stawów

Odpowiednio dobrana rehabilitacja w RZS nie tylko zwiększa siłę mięśni i zapobiega ich zanikom, ale może także łagodzić dolegliwości bólowe. Dowiedz się, jaki jest najczęściej zalecany zakres postępowania rehabilitacyjnego w reumatoidalnym zapaleniu stawów.

 

Potrzeba rehabilitacji w RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła choroba tkanki łącznej. Jej głównymi objawami  są ból, sztywność i zniekształcenie stawów. Objawy te obejmują głównie małe i średnie stawy dłoni i stóp. Przyczyna występowania RZS nie jest do końca znana, jednak wśród czynników predysponujących wymienia się:

  • płeć – reumatoidalne zapalenie stawów częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn;
  • wiek – choroba najczęściej ujawnia się między 30 a 50 rokiem życia;
  • czynnik genetyczny;
  • przebyte stany zapalne organizmu i zakażenia – związane jest to z bakteriami i wirusami wywołującymi proces chorobowy;
  • stres – duży stres często jest związany z początkiem choroby;
  • palenie tytoniu – osoby palące bardziej są podatne na wystąpienie RZS; palenie tytoniu ma wpływ również na cięższy przebieg choroby.

Cele rehabilitacji w RZS

Rehabilitacja u pacjentów chorych na reumatoidalne zapalenie stawów ma na celu przede wszystkim:

  • łagodzenie dolegliwości bólowych,
  • spowolnienie postępującego procesu deformacji stawów,
  • zwiększenie siły mięśniowej,
  • zapobieganie zanikom mięśni,
  • poprawę zakresu ruchomości w stawach,
  • poprawę ogólnego stanu pacjenta oraz jak najdłuższe zachowanie sprawności.

 

Najczęściej zalecane postępowanie rehabilitacyjne w RZS

U każdego pacjenta chorego na reumatoidalne zapalenie stawów całą rehabilitację dostosowuje się indywidualnie do danego pacjenta, jego aktualnego stanu, stopnia zaawansowania choroby oraz potrzeb pacjenta.

 

Rehabilitacja pacjentów chorych na reumatoidalne zapalenie stawów obejmuje:

 

  • kinezyterapię – ćwiczenia u chorych  RZS dobiera się indywidualnie biorąc pod uwagę przede wszystkim aktualny stan pacjenta, etap zaawansowania choroby oraz okres choroby (ostry, podostry, okres remisji), a także choroby współistniejące; z działu kinezyterapii u chorych na RZS najczęściej wykorzystuje się:
    • ćwiczenia ogólnousprawniające,
    • ćwiczenia czynne,
    • ćwiczenia czynne w podwieszeniu,
    • ćwiczenie czynno-bierne,
    • ćwiczenia bierne,
    • ćwiczenia wspomagane,
    • ćwiczenia izometryczne,
    • ćwiczenia rozciągające,
    • ćwiczenia rozluźniające,
    • ćwiczenia w wodzie,
    • ćwiczenia z wykorzystaniem pomocy ortopedycznych, np. naukę chodu z kulą lub balkonikiem,
    • ćwiczenia oddechowe,
    • poizometryczną relaksację mięśni (PIR), której celem jest zwiększenie zakresu ruchu w stawie.

 

  • fizykoterapię – z zakresu fizykoterapii stosuje się:
    • elektroterapię:
      • diadynamik – prądy diadynamiczne (DD) stosuje się w celu przeciwbólowym oraz przekrwiennym,
      •  jonoforezę – zabieg, w którym przy użyciu prądu w miejsce zmienione chorobowo wprowadza się substancję leczniczą,
      •  elektrostymulację TENS – elektrostymulacja prądem TENS ma działanie przeciwbólowe oraz pozytywnie wpływa na regenerację tkanek,
    • magnetoterapię – pole magnetyczne korzystnie wpływa na procesy regeneracyjne tkanek, poza tym działa przeciwbólowo i przeciwobrzękowo,
    • sonoterapię – zabieg z wykorzystaniem ultradźwięków ma na celu poprawić krążenie, łagodzić objawy bólowe, zmniejszać obrzęki oraz łagodzić stany zapalne,
      • fonoforezę – zabieg z wykorzystaniem ultradźwięków oraz leku ma na celu głębsze wyprowadzenie substancji leczniczej w miejsce zmienione chorobowo,
    • laseroterapię – laser działa przede wszystkim przeciwbólowo na tkanki zmienione chorobowo,
    • krioterapię – leczenie zimnem łagodzi ból i zmniejsza obrzęk; po zabiegu krioterapii warto zastosować kinezyterapię, ponieważ można wówczas pracować nad bezbolesnym zwiększeniem zakresu ruchomości w stawach,
    •  hydroterapię – spośród zabiegów wodnych u chorych na RSZ najczęściej stosuje się kąpiele wirowe,
    •  balneoterapię -  kąpiele w naturalnych wodach mineralnych, najczęściej stosuje się kąpiele solankowe oraz kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe,

 

  • masaż – specjalistyczny masaż pomaga łagodzić objawy bólowe, rozluźnia nadmiernie napięte mięśnie, a także zwiększa ruchomość w stawach,

 

  • kinesiology taping, czyli plastrowanie dynamiczne polegajęce na oklejeniu obszaru ciała specjalnymi taśmami w celu redukcji objawów bólowych, korekcji ustawienia elementów stawowych, zwiększenia zakresu ruchu w stawach,

 

  • zaopatrzenie ortopedyczne – w zależności od stanu pacjenta u chorych na RZS wykorzystuje się kule, laski, stabilizatory, ortezy, łuski,

 

  • terapię zajęciową – celem terapii zajęciowej jest wypracowanie konkretnych ruchów wykorzystywanych w życiu codziennym, a także pokazanie pacjentowi jakie ruchy potrafi wykonywać.

 

Rehabilitacja u pacjentów chorych na RZS wchodzi w skład leczenia kompleksowego, które obejmuje farmakoterapię, odpowiednią dietę oraz psychoterapię.

https://www.zdro-vita.pl/hyalutidin-hc-aktiv-2x500-ml.html

Rehabilitacja dostosowana do postępu choroby

W przypadku pacjentów chorych na reumatoidalne zapalenie stawów cały proces rehabilitacji uzależniony jest od aktualnego stanu pacjenta i inaczej wygląda w okresie ostrym, podostrym i w okresie remisji.

 

Okres ostry wymaga leżenia, dlatego też stosuje się wówczas leczenie ułożeniowe oraz częste zmiany pozycji, aby zapobiegać przykurczom. Wykonuje się wówczas ćwiczenia oddechowe i izometryczne, a także w stawach nie objętych procesem zapalnym ćwiczenia czynne. W stanie podostrym jeśli jest to możliwe zalecane jest chodzenie (w zależności od stanu pacjenta chód może być np. z kulą lub balkonikiem). W okresie tym stosuje się ćwiczenia bierne, ćwiczenia wspomagane, ćwiczenie czynne w odciążeniu, ćwiczenia czynne wolne, zależnie od stanu pacjenta. Bardzo ważna w tym okresie jest nauka rozluźniania mięśni. Można wykonywać również masaż rozluźniający. Podobnie jak w okresie ostrym wykonuje się tutaj ćwiczenia oddechowe oraz izometryczne.

 

W okresie remisji, kiedy objawy ustępują lub ulegają złagodzeniu wykonuje się, zależnie od stanu pacjenta ćwiczenia czynne w odciążeniu, ćwiczenia czynne wolne, ćwiczenia czynne w odciążeniu z oporem, ćwiczenia samowspomagane, a także podobnie jak w poprzednich okresach ćwiczenia oddechowe oraz izometryczne.

 

Zalecana aktywność fizyczna

U pacjentów chorych na reumatoidalne zapalenie stawów zaleca się, o ile stan danego pacjenta na to pozwala, aby ćwiczenia rehabilitacyjne nie były jedyną aktywnością fizyczną. W chorobie tej podstawowym środkiem usprawniania jest ruch. Osoby chore na RZS mogą uprawiać np. pływanie, nordic walking, jazdę na rowerze, pilates czy jogę.

 

Autor

mgr Monika Musialik-Skinderowicz

Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach kierunku Fizjoterapia.

Tags:

Zobacz również:

RZS - objawy i profilaktyka

RZS kiedyś zwany gościec - to przewlekła choroba zapalna, dotyka tkanki łącznej całego ustroju. Najczęściej obejmuje stawy symetrycznie. Choroba występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn niezależnie od wieku...

Praca zawodowa, a ryzyko wystąpienia i rozwoju RZS

Kobiety wykonujące zawód pielęgniarek, a także mężczyźni zatrudnieni w ciegielaniach, fabrykach betonu, elektrycy mogą być w grupie osób o podwyższonym ryzyku zachorowania na RZS.

10 udogodnień dla osób chorych na RZS

Gościec stawowy przewlekły to choroba nieuleczalna, która wiąże się z bardzo uciążliwymi dolegliwościami bólowymi. W zaawansowanym stadium, chory może mieć ogromne problemy z wykonywaniem nawet najprostszych czynności życiowych. W artykule  prezentujemy 10 wskazówek...

RZS a ciąża

Młode kobiety cierpiące na RZS niejednokrotnie zadają sobie pytanie, czy choroba stoi na przeszkodzie w posiadaniu potomstwa. Przeczytaj, w jaki sposób kobiety chorujące na RZS powinny przygotować się do macierzyństwa. Wskazujemy także na szereg istotnych kwestii, które warto...

RZS a menopauza

Statystyki pokazują, że na RZS częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Sprawdź, w jakim okresie życia najczęściej występuje szczyt zachorowalności na RZS oraz jaki ma to związek z menopauzą.   

RZS seropozytywne i seronegatywne

Sprawdź co oznacza seropozytywna i seronegatywna postać RZS. Zobacz, jakie badania laboratoryjne oraz obrazowe musisz wykonać, aby zdiagnozować reumatoidalne zapalenie stawów.

RZS a dieta

Sprawdź, jakie składniki i produkty zalecane są dla chorych na RZS, a także jakich produktów chorzy na RZS powinni unikać. Poznaj towarzyszące złej diecie problemy związane z otyłością, niedowagą oraz niedoborami pokarmowymi.

Aktywność fizyczna w RZS

Czy pojawienie się choroby RZS oznacza rezygnację ze sportu? Wręcz przeciwnie. Sprawdź, jakie ćwiczenia i aktywności fizyczne są zalecane w reumatoidalnym zapaleniu stawów.
Używamy plików cookies aby ułatwić Ci korzystanie z naszych stron www, do celów statystycznych oraz reklamowych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci Twojego urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zmienić ustawienia przeglądarki tak, aby zablokować zapisywanie plików cookies. Więcej informacji znajdziesz w naszej polityce prywatności.