Statystyki pokazują, że na RZS częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Sprawdź, w jakim okresie życia najczęściej występuje szczyt zachorowalności na RZS oraz jaki ma to związek z menopauzą.
Reumatoidalna zapalenie stawów, zwane w skrócie RZS to przewlekła choroba autoimmunologiczna tkanki łącznej charakteryzująca się występowaniem zapalenia stawów i błony maziowej, uszkodzeniem chrząstki i tkanek okołostawowych, a także objawów ogólnych, takich jak męczliwość czy utrata masy ciała. Na RZS choruje około 1% ludności, częściej dotyczy ona kobiet niż mężczyzn, głównie w wieku 30-50 lat. Właśnie około 30 roku życia choroba najczęściej ujawnia się. Drugi szczyt zachorowalności notuje się około 50 roku życia, co niewykluczone, że ma związek ze zmianami hormonalnymi towarzyszącymi menopauzie (zwłaszcza u kobiet, które stosunkowo wcześnie przeszły menopauzę).
Zarówno u pacjentek, u których już wcześniej zdiagnozowano RZS, jak i u kobiet, u których objawy pojawiają się dopiero w okresie menopauzy gwałtowne zmiany poziomu hormonów powodują różne objawy, w tym także zwiększone odczuwanie poziomu bólu (obniżenie progu bólu). W celu złagodzenia tych dolegliwości w okresie menopauzalnym stosuje się hormonalną terapię zastępczą, która uzupełnia niedobory hormonów płciowych.
Poza farmakoterapią u pacjentek chorych na RZS bardzo duże znaczenia odgrywa także fizjoterapia oraz odpowiednia dieta. Z zakresu fizjoterapii u pacjentek chorych na reumatoidalne zapalenie stawów w okresie menopauzalnym stosuje się:
- kinezyterapię – odpowiednio dobrane ćwiczenia pozwalają zachować ruchomość stawów, wzmocnić mięśnie, przeciwdziałać przykurczom;
- fizykoterapię – indywidualnie dobrane zabiegi z zakresu fizykoterapii (szczególnie z uwzględnieniem przeciwwskazań) u chorych na RZS mają głównie działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne;
- zaopatrzenie ortopedyczne – indywidualnie dobrane zaopatrzenie ortopedyczne ma na celu odciążyć chore stawy oraz usprawnić pacjenta poprawiając jakośc jego życia.
Odpowiednio dobrana dieta u pacjentek chorych na RZS ma na celu:
- utrzymanie prawidłowej masy ciała;
- dostarczenie wszystkich niezbędnych składników odżywczych;
- uzupełnienie niedoborów składników odżywczych, które często występują u pacjentek chorych na reumatoidalne zapalenie stawów, zwłaszcza w okresie pomenopauzalnym.
W przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów obok innych, charakterystycznych objawów takich jak symetryczne zapalenie małych i średnich stawów dłoni i stóp czy przerost błony maziowej tych stawów, zwłaszcza u kobiet obserwuje się ubytek masy kostnej w obrębie stawów zajętych chorobowo, a czasami nawet w obrębie całego szkieletu. Zmiany zachodzące w organizmie kobiety w okresie menopauzalnym dodatkowo potęgują te ubytki, przez co pacjentki te są szczególnie narażone na złamania kości, co znacznie pogarsza ich jakość życia.
W związku z ogromnymi zmianami jaki zachodzą w organizmie kobiet w okresie menopauzy większość chorób autoimmunologicznych, w tym także RZS ulega zaostrzeniu.
mgr Monika Musialik-Skinderowicz
Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach kierunku Fizjoterapia.